Γιατί κέρδισαν το Νόμπελ ιατρικής δύο βιολόγοι;

Με 40 χρόνια καθυστέρηση βραβεύθηκε με το Νόμπελ Ιατρικής ο βρετανός Βιολόγος Τζον Γκέρντον για τις ανακαλύψεις του στα βλαστοκύτταρα των αμφιβίων, καθώς και ο Ιάπωνας Σίνγια Γιαμανίκα,ο οποίος ,εξελίσσοντας την μελέτη του Γκέρντον, έκανε πρόσφατα νέες ανακαλύψεις για τα βλαστοκύτταρα των θηλαστικών ανοίγοντας τον δρόμο προς την αναγεννητική ιατρική.

Οι δύο επιστήμονες κατάφεραν να μεταβάλουν το είδος των ώριμων κυττάρων, ο πρώτος στα αμφίβια και ο δεύτερος στα θηλαστικά, γεγονός που δίνει ελπίδες στους επιστήμονες ότι στο μέλλον δε θα χρειάζονται πια δότες οργάνων στις μεταμοσχεύσεις,αφού θα μπορούν να πάρουν τα κύτταρα του ίδιου του ασθενή και να δημιουργήσουν στο εργαστήριο ήπαρ, νεφρά ή ότι άλλο χρειάζεται για τη μεταμόσχευση.

Το 1962, όπως αναφέρει η εφημρίδα Τα Νέα, ο Γκέρντον ανακάλυψε ότι όταν ένα κύτταρο πάρει την τελική του μορφή, δηλαδή μετατραπεί σε εντερικό, δερματικό επιθηλιακό κλπ δε σταματά εκεί, αλλά μπορεί να αλλάξει ξανά. Στα πλαίσια των πειραμάτων του αντικατέστησε τον πυρήνα του ωαρίου ενός βατράχου με τον πυρήνα εντερικού κυττάρου του. Όταν από το ωάριο αυτό γεννήθηκε γυρίνος, ο Γκερντον απέδειξε ότι τα κύτταρα διατηρούν το DNA που δε χρησιμοποιούν για πάρα πολύ καιρό.

Μετά από χρόνια, ο Ιάπωνας Σίνγια Γιαμανίκα, που θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους επιστήμονες παγκοσμίως, αποφάσισε να αποδείξει ότι η θεωρία του Γκέρντον για τα αμφίβια ισχύει και για τα θηλαστικά. Εισήγαγε λοιπόν τέσσερα γονίδια-κλειδιά σε διαφοροποιημένα κύτταρα ποντικού και κατάφερε να σβήσει τις πληροφορίες που είχαν και να τα μετατρέψει ξανά σε πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα, δηλαδή τα έφερε στην αρχική τους κατάσταση, όπως είναι όταν πρωτοδημιουργούνται, ενώ με την κατάλληλη μέθοδο μπορούν να μετατραπούν σε όλους τους κυτταρικούς τύπους οργανισμού: δερματικά, οστικά κλπ.

Όπως ανέφερε ο ίδιος ο Γιαμανάκα «Η εργασία του Γκέρντον άλλαξε την επιστημονική άποψη ότι ενώ τα κύτταρα αρχικά γεννιούνται ίδια, στη συνέχεια εξειδικεύονται σε δερματικά, εντερικά, σπερματικά κλπ», ενώ ο Γκόρντον φανερά συγκινημένος για τη βράβευσή του αυτή, δήλωσε: «Με τιμά ιδιαίτερα που βραβεύτηκα με την μεγαλύτερη διάκριση που υπάρχει για επιστήμονες και επίσης ότι μοιράζομαι τη διάκριση αυτή με τον Ιάπωνα συνάδελφό μου, η επιστημονική εργασία του οποίου έφερε ακόμη πιο κοντά τις ανακαλύψεις με την πρακτική τους εφαρμογή.»